پادشاه اردن از زاویه دیگر - بخش ششم

بیوگرافی ملک عبدالله دوم

 

ملک عبدالله، در تاریخ 30 ژانویه سال 1962 میلادی به دنیا آمد. عبدالله دوم فرزند ملک حسین پادشاه اردن و آنتونیت آوریل گاردنر می باشد. مادر ملک عبدالله که نام اصلی آن آنتونیت گاردنر می باشد، در کشور اردن با نام مستعار شاهزاده مونا الحسین شناخته می شود. (38)

 

خانم گاردنر دختر یک افسر انگلیسی بود که در جریان فیلمبرداری فیلم « لورنس عربستان » که بخش هایی از آن در کشور اردن فیلمبرداری شده بود، با ملک حسین آشنا شد که این آشنایی منجر به ازدواج وی با ملک حسین گشت. (39)

 

نحوه ی تولد عبدالله و اینکه مادر او زنی انگلیسی است، همواره یکی از نکات بحث برانگیز درباره ی پادشاهی وی بوده است؛ (40) چرا که به نظر تعدادی از صاحب نظران و حتی افراد عادی، ملک عبدالله به دلیل ن‍ژاد دورگه ی عربی – انگلیسی، حافظ منافع بریتانیا و سایر دول غربی در منطقه می باشد. عبدالله دوم پس از گذراندن دوران ابتدائی در اردن، برای تحصیل به انگلستان رفت و پس از آن دوران دبیرستان خود را در آمریکا گذارند و در نهایت تحصیلات خود را در دانشکده ی پمبورک آکسفورد به پایان رساند. وی در سال 1980 به عوان دانشجوی دانشگاه افسری سلطنتی سند هرست وارد این دانشکده شد؛ عبدالله سپس به درجه ی ستوان دوم سواره نظام سلطنتی انگلیس نایل گشت و پس از آن، درجات نظامی خود را در ارتش انگلستان ارتقاء داد؛ این امر تا آنجا رسید که وی در نهایت به مقام سرهنگی و جانشین فرمانده ی سواره نظام سلطنتی انگلستان که یک هنگ زرهی است، رسید. در عرصه ی تحصیلات سیاسی نیز وی در دانشکده ی روابط بین الملل ادموند ای. والش دانشگاه جرج تون انگلستان تحصیل کرده و با درجه ی کارشناسی ارشد از آنجا فارغ التحصیل شده است. (41)

 

عبدالله با رانی الیاسین متولد کویت و شهروند فلسطین که اصلیت اردنی دارد و اکنون ملکه رانی عبدالله نامیده می شود، ازدواج کرده و از او صاحب 4 فرزند می باشد. (42) نحوه ی به حکومت رسیدن عبدالله نیز بسیار جالب و بحث برانگیز بوده است. زیرا در آخرین سال های زندگی ملک حسین پادشاه سابق اردن و در هنگامی که ملک حسین آخرین روزهای زندگی اش را سپری می کرد و با سرطان دست و پنجه نرم می نمود، یک خبر جهان عرب را شگفت زده کرد. این خبر چنین بود: شاهزاده حسن برادر ملک حسین که سال های زیادی مقام ولیعهدی اردن را در اختیار داشت، در تاریخ 24 ژانویه سال 1999 میلادی از سمتش برکنار شد و شاهزاده عبدالله بن حسین (عبدالله دوم) به جای وی منصوب گشت. (43) عجیب اینکه دو هفته بعد ملک حسین فوت کرد و عبدالله به پادشاهی رسید. (44)

 

این تغییر و تحول ناگهانی در صحنه ی سیاسی کشور اردن، به مذاق اردنی ها خوش نیامد. چرا که این تغییر ساختار سیاسی در اردن به وضوح حکایت از دسیسه های پنهانی انگلستان و آمریکا در به قدرت رساندن عبدالله دوم داشت. زیرا عبدالله مادری انگلیسی داشت و به حکومت رسیدن وی در اردن، از دید آنان به مثابه نمایندگی وی از طرف دولت انگلستان در منطقه بود. البته این دیدگاه مردم اردن کاملاً صحیح بوده و ملک عبدالله نیز عملاً به جدی ترین متحد غرب در سرزمین های عربی تبدیل گشته است. در مورد جانشین ملک عبدالله نیز باید بگوییم که وی تا قبل از سال 2004 میلادی، برادر ناتنی خود شاهزاده حمزه را به این امر گماشته بود، اما از آن سال به بعد، اردن فاقد ولیعهد می باشد که البته بسیاری از صاحب نظران معتقدند عبدالله قصد دارد پسرش شاهزاده حسین را در آینده ای نزدیک به این مقام منسوب کند. (45)

 

عبدالله در حال حاضر نزدیک ترین متحد کشورهای غربی در منطقه بوده و سازش کارترین دولت عربی در مواجه با اسراییل می باشد. (46) فضاحت اعمال او تا بدانجا است که حتی بسیاری از اعراب  ساکن سایر کشورها نیز او را به عنوان عامل انگلیس و آمریکا می شناسند و برای او ارزشی قایل نمی شوند.

 

اوصاف سفیانی و شباهت آن با ملک عبدالله دوم پادشاه اردن

 

بعد از ذکر مقدماتی درباره ی ملک عبدالله اردن و شرایط تاریخی این کشور، به بیان اوصاف سفیانی در روایات و مقایسه ی آنها با ویژگی های ملک عبدالله دوم می پردازیم تا بدین وسیله میزان شباهت او با سفیانی ذکر شده در روایات، بیش از پیش هویدا شود:

 

1 – چهره ی سفیانی: روایات مختلفی وجود دارند که در آنها چهره ی سفیانی توصیف شده است. اما اکثر این روایات از نظر سند ضعیف بوده و اوصاف آنها مطابق واقعیت نمی باشند. (47) روایت زیر جزء معدود روایاتی است که سند صحیح و قابل اعتمادی دارد: (48)

 

« از علی بن ابراهیم از پدرش ابن عمیر از حماد بن عثمان از عمر بن یزید نقل شده است که امام صادق (ع) به من فرمودند:

 

اگر سفیانی را ببینی، او پلیدترین مردمان است؛ بور و سرخ آبی است. می گوید: (پروردگارا! ابتدا انتقام سپس آتش جهنم؛ پروردگارا، پروردگارا، پروردگارا؛ سپس برای آتش). پلیدی او به اندازه ای است که او یکی از همسرانش را که فرزند هم از او دارد، از ترس اینکه رازش فاش شود، زنده به گور می کند. » (49)

 

روایت فوق جزء معدود روایاتی است که از نظر سند قوی بوده و نکات مهمی را پیرامون سفیانی بیان می کند. (50) نکته ای که در روایت فوق پیرامون چهره ی سفیانی می توان دریافت، این است که سفیانی بور و سرخ آبی است و چهره ای تا حدی شبیه به اروپایی ها دارد و چهره ی او با اکثر اعراب متفاوت است.

 

نکته ی جالبی که درباره ی ملک عبدالله می توان دریافت، این است که چهره ی وی با اعراب تفاوت داشته و حتی شباهت کمی با پدرش ملک حسین دارد. این چهره ی متفاوت ملک عبدالله، به این دلیل است که مادر وی زنی انگلیسی است و به همین دلیل چهره ی او بور و سرخ آبی است و شبیه همان توصیفی است که روایات از چهره ی سفیانی کرده اند.

 

برای بررسی بهتر این مسئله، به تصویر زیر که ملک عبدالله را در دوران جوانی نشان می دهد، توجه کنید:

ملک عبدالله دوم پادشاه اردن در جوانی. به چهره ی بور، سرخ آبی و چشم های سبز رنگ او توجه کنید.

البته در روایت ذکر شده از امام صادق (ع)، ایشان به نکته ی دیگری اشاره کرده اند. نکته این است که سفیانی یکی از همسران خود را که به صورت پنهانی با او ارتباط داشته و از او فرزند نیز داشته است، از ترس برملا شدن رازش می کشد. خوانندگان محترم به این نکته توجه داشته باشند که مطابق توصیف امام صادق (ع)، احتمالاً قضیه ی مذکور پنهانی اتفاق افتاده و ممکن است به غیر از خود سفیانی، دیگران از ماجرا چندان اطلاعی نداشته باشند؛ بنابراین از این مسئله نمی توان برای شناسایی سفیانی استفاده کرد.

مطابق نظر کارشناسان علوم حدیث، بقیه ی صفاتی که پیرامون سفیانی در روایات ذکر شده است، از نظر سندی ضعیف می باشد؛ (51) برای مثال آن روایاتی که می گویند سفیانی مردی است چهارشانه و چهره ای بسان وحوش دارد، صحیح نمی باشند؛ (52) همچنین روایاتی که چهره ی او را بسان نابینایان بیان می کنند و می گویند نامش عثمان و نام پدرش عنبسه است، صحیح نمی باشند و سند معتبری ندارند. (53)

صفحه ای از کتاب "سفیانی و نشانه های ظهور" نوشته شده توسط « محمد فقیه » که اشاره به ضعیف بودن بسیاری از احادیثی دارد که به چهره سفیانی پرداخته و وی را آبله رو و وحشتناک جلوه داده اند.

در بین صفاتی که در احادیث غیر معتبر وجود دارند، آبله رو بودن سفیانی یکی از نکاتی است که علاوه بر بحث ضعف سند، از نظر علمی نیز بعید می باشد؛ زیرا بیماری آبله در سال 1979 در سطح دنیا ریشه کن شد و از آن تاریخ به بعد حتی یک نفر مبتلا به آبله شناسایی نگشت. (54) قبل از این تاریخ به دنیا آمده باشد، اما از آن تاریخ به بعد، پیدا کردن یک فرد مبتلا به آبله ممکن نمی باشد. چرا که اگر چنین فردی پیدا شود، قبل از هر چیز سازمان جهانی بهداشت وی را شناسائی کرده و قرنطینه می نماید و بعد از اتمام دوره ی واگیری نیز بر روی او مطالعه می نماید. بدین ترتیب این شخص با توجه به محدودیت های ایجادشده، بعید است که بتواند فعالیت سیاسی خاصی انجام دهد. افراد آبله رو که قبل از این تاریخ مبتلا شده اند نیز بسیار کم تعداد و عموماً پیر می باشند و از کار افتاده هستند. بنابراین آبله رو بودن سفیانی علاوه بر ضعف سند، کمی بعید به نظر می رسد. گرچه ممکن است سفیانی قبل از این تاریخ به دنیا آمده باشد، اما از آن تاریخ به بعد، پیدا کردن یک فرد مبتلا به آبله ممکن نمی باشد. چرا که اگر چنین فردی پیدا شود، قبل از هر چیز سازمان جهانی بهداشت وی را شناسائی کرده و قرنطینه می نماید و بعد از اتمام دوره ی واگیری نیز بر روی او مطالعه می نماید. بدین ترتیب این شخص با توجه به محدودیت های ایجادشده، بعید است که بتواند فعالیت سیاسی خاصی انجام دهد. افراد آبله رو که قبل از این تاریخ مبتلا شده اند نیز بسیار کم تعداد و عموماً پیر می باشند و از کار افتاده هستند. بنابراین آبله رو بودن سفیانی علاوه بر ضعف سند، کمی بعید به نظر می رسد.

 

2 – نام سفیانی: احتمالاً اولین عبارتی که درباره ی نام سفیانی به ذهن خوانندگان محترم وبلاگ می رسد، این است که نام وی « عثمان بن عنبسه » است. اما نکته ی مهم اینجا است که هیچ یک از روایاتی که درباره ی نام سفیانی بیان شده است، از نظر سند قوی نیستند و این روایات همگی ضعیف می باشند؛ (55) بنابراین برخلاف تصور، روایاتی که پیرامون نام سفیانی بیان شده اند و نام او را عثمان بن عنبسه دانسته اند، صحیح نمی باشند. (56)

صفحه ای از کتاب "سفیانی و نشانه های ظهور" نوشته شده توسط « محمد فقیه » که در آن، نویسنده به ضعیف بودن روایاتی که به نام سفیانی می پردازند و به خصوص آن هایی که نام وی را "عثمان بن عنبسه" دانسته اند، اشاره نموده است.

البته اگر بحث ضعف روایات را کنار بگذاریم، علاوه بر عثمان بن عنبسه، در برخی از روایات نام سفیانی « عبدالله » ذکر شده است که اگر قرار باشد بحث سند روایات را کنار بگذاریم، این اسم بر پادشاه اردن مطابقت دارد. (56) البته روایتی دیگر نیز در این زمینه نقل شده است که در طی آن معصوم (ع) از ذکر نام سفیانی خودداری کرده اند. این روایت که سند آن نیز ضعیف می باشد به شرح زیر است: (57)

 

« در کمال الدین با سند ضعیف به کوفی از عبدالله بن منصور نقل شده است که او گفت:

 

از اباعبدالله (ع) در مورد نام سفیانی سوال کردم؛ ایشان فرمودند: با اسم او چه کار دارید؟ آنگاه که گنج های مناطق پنج گانه ی شام (دمشق، حمص، فلسطین، اردن و قنسرین) را به دست آورد، آنگاه منتظر فرج باشید.

عرض کردم آیا او 9 ماه پادشاهی می کند؟ فرمود: نه؛ 8 ماه تمام حکومت می کند، نه 1 روز بیشتر. » (58)

به این ترتیب همان گونه که ملاحظه فرمودید، نمی توان بر طبق روایات موجود، اطلاعات مناسبی پیرامون نام سفیانی به دست آورد. البته در بعضی از روایات، نام او عبدالله و در برخی دیگر عثمان بن عنبسه ذکر شده است؛ اما در هر حال به دلیل ضعف سند این روایات، هیچ کدام از آنها قابل اعتنا نیستند.

3 – نسب سفیانی: مطابق روایات اسلامی، سفیانی از نسل ابوسفیان و متعلق به خاندان بنی امیه است. (59) در واقع لقب سفیانی که به این انسان سفاک اطلاق می شود نیز به سبب انتساب وی به ابوسفیان بر وی نهاده شده است. انتساب سفیانی به ابوسفیان مورد اتفاق نظر همه ی دانشمندان اسلامی است. (60) در این رابطه روایات متعددی نیز وجود دارند که یکی از آنها روایت زیر است:

 

« امام محمد باقر (ع) فرمودند:

سفیانی از فرزندان خالد پسر یزید پسر ابوسفیان است. » (61)

 

روایت زیر نیز مضمونی مشابه دارد:

 

« از امام صادق (ع) روایت شده است که فرمود:

ما و ابوسفیان دو خاندانیم که دشمنی ما بر سر خداست. ما گفتیم خداوند راست گفت و آنها گفتند خدا دروغ گفت. ابوسفیان به جنگ پیامبر (ص) برخاست و معاویه فرزند ابوسفیان به جنگ علی بن ابی طالب (ع) رفت و یزید پسر معاویه به نبرد با حسین بن علی (ع) پرداخت و سفیانی به مصاف با قائم (عج) برخیزد.» (62)

 

اما مسئله ی فوق چه ارتباطی با عبدالله پادشاه اردن دارد؟

 

همان گونه که در ابتدای مقاله نیز ذکر کردیم، برخلاف ادعای خاندان سلطنتی اردن که کشور خود را اردن هاشمی می نامند و خود را به خاندان پیامبر (ص) منتسب می نمایند، شواهد بسیاری وجود دارد که نشان می دهد این ادعاها دروغ بوده و شجره نامه ی آنها جعلی می باشد؛ بسیاری از مورخان و کارشناسان علوم سیاسی معتقدند که نسب این خاندان جعلی بوده و پادشاهان این سلسله از این نسب جعلی در جهت مشروعیت بخشیدن به اعمال خود استفاده می کنند. کتاب « ملک عبدالله، بریتانیا و ساخت اردن » نوشته ی خانم مری کریستینا ویلسون استاد دانشگاه ماساچوست آمریکا، بهترین کتابی است که در این زمینه نگاشته شده و نویسنده در آن با استفاده از منابع مهمی همچون اسناد فاش شده ی وزارت کشور و مستعمرات بریتانیا، نسب جعلی خاندان پادشاهی اردن را آشکار نموده است. (63)

 

حال با توجه به اینکه خاندان پادشاهی اردن از خاندان بنی هاشم نیستند، متعلق به کدام قبیله ی قریش می باشند؟

 

انتساب خاندان سلطنتی اردن هاشمی به قبیله ی قریش تا حد زیادی تأیید می شود. چرا که شریف حسین جد ملک عبدالله و بنیان گذار این خاندان سلطنتی، متعلق به خاندان شریف های حجاز بوده و خاندان شریف یکی از خاندان های قدیمی شهر مکه می باشد (64) و از آنجا که بسیاری از ساکنین قدیمی مکه متعلق به خاندان قریش می باشند، به احتمال زیاد خاندان شریف نیز متعلق به قبیله ی قریش می باشد.

با توجه به اینکه سیادت خاندان شریف و خاندان پادشاهی اردن تا حد زیادی رد می شود، به احتمال زیاد خاندان پادشاهی اردن متعلق به یکی دیگر از طوایف قبیله ی قریش می باشد.

 

اما نکته ای که درباره ی خاندان شریف حسین و خاندان پادشاهی اردن عجیب به نظر می رسد، این است که رنگ قرمز به عنوان نماد خاندان شریف حسین و خاندان پادشاهی اردن برگزیده شده است و حتی مطابق دیکشنری Islamica، رنگ قرمز موجود در پرچم کشور اردن و بسیاری از دولت های عربی منطقه، منبعث از پرچم قرمز خاندان شریف حسین می باشد که برای اولین بار توانست سرزمین های عربی را از عثمانی مستقل کند. (65)